BADANIA PSYCHOLOGICZNE KIEROWCÓW
UWAGA! BADANIA W PRACOWNI BĘDĄ PROWADZONE OD LIPCA 2020 r.
Badania psychologiczne w zakresie psychologii transportu
– popularnie zwane psychotestami lub badaniami psychotechnicznymi przeprowadzane są w celu ustalenia istnienia lub braku przeciwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem lub wykonywania pracy na stanowisku kierowcy. Mają za zadanie zapewnić jak największe bezpieczeństwo w ruchu drogowym. Badania psychologiczne kierowców lub kandydatów na kierowców mogą być przeprowadzane przez uprawnionych psychologów jedynie w pracowniach psychologicznych wpisanych do rejestru marszałka województwa.
Jak długo są ważne badania psychologiczne?
Do kogo skierowana jest oferta badań z zakresu psychologii transportu?
Badaniom psychologicznym w zakresie psychologii transportu podlegają:
- kandydaci na kierowcę wszystkich kategorii
- kierowcy zawodowi kat. C, CE, D, DE
- kierowcy pojazdów uprzywilejowanych
- kierowcy przewożący wartości pieniężne
- kierowcy wykonujący przewóz osób, taxi
- instruktorzy i egzaminatorzy nauki jazdy
- kierowcy skierowani przez Starostę/ Policję za:
- przekroczenie liczby 24 punktów otrzymanych za naruszenia przepisów ruchu drogowego
- jazdę w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie
- udział w wypadku drogowym, w następstwie którego inna osoba poniosła śmierć lub doznała obrażeń
Kierowcy kategorii B prawa jazdy często nie wiedzą jakiego badania potrzebują.
Zdarza się, że nie wiedzą tego nawet pracodawcy. Stąd wyjaśnienie:
– kierowcy pojazdów służbowych, nie zatrudnieni na etacie kierowcy (przedstawiciele handlowi, pracownicy administracji, kadra kierownicza) przechodzą badania w myśl ustawy o medycynie pracy. Badanie jest krótsze i tańsze. Kończy się bezterminowym zaświadczeniem, do przekazania lekarzowi medycyny pracy
– kierowcy zatrudnieni na etacie kierowcy (kierowcy taxi, kierowcy – dostawcy, kierowcy pojazdów uprzywilejowanych, kurierzy) przechodzą badania w myśl ustawy o transporcie drogowym i ustawy o kierujących. Badanie jest dłuższe i droższe. Kończy się orzeczeniem psychologicznym ważnym maksymalnie 5 lat. Orzeczenie przekazuje się pracodawcy. W przypadku samozatrudnienia trzeba je mieć przy sobie (w przypadku kontroli ITD)
– skierowani decyzją starosty, zawsze są badani na podstawie ustawy o kierujących pojazdami . Badanie kończy się orzeczeniem psychologicznym bez terminu ważności. Należy przedłożyć je w wydziale komunikacji.
Jak należy przygotować się do badania?
Na badanie należy koniecznie zabrać ze sobą:
- dowód osobisty (lub paszport), prawo jazdy (kierowcy)
- okulary (jeśli są używane do prowadzenia pojazdu)
- skierowanie na badania ( w zależności od celu badania)
- dane potrzebne do wystawienia rachunku
Jak przebiega badanie?
WSTĘP
BADANIE PSYCHOLOGICZNE
I część - badanie za pomocą kwestionariuszy
Celem tej części jest określenie sprawności intelektualnej, procesów poznawczych (pamięć, spostrzeganie, uwaga) oraz cech osobowości, tj. dojrzałość społeczną (rozumienie norm, samokontrola, przystosowanie) oraz dojrzałość emocjonalną (radzenie sobie w sytuacjach trudnych, zrównoważenie emocjonalne i jego wpływ na ryzyko dezorganizacji zachowania).
Kierowca otrzymuje arkusz z zadaniami lub pytaniami oraz arkusz, na którym zaznacza wybrane przez siebie odpowiedzi.
II część - testy wykonywane aparatami psychotechnicznymi
ZAKOŃCZENIE
CZAS BADANIA:
- dla kierowców - ok. 2 godz.
- dla instruktorów lub egzaminatorów nauki jazdy i prowadzących pojazdy uprzywilejowane - 2,5 - 3 godz.
- dla operatorów maszyn, badania wysokościowe - ok. 1 godz.
- pozostałe badania - 1 - 2 godz.
Czy muszę mieć skierowanie?
BRAK WYMAGANYCH SKIEROWAŃ
- kandydat na kierowcę wykonującego przewóz drogowy zgłasza się na badanie bez skierowania i pokrywa jego koszt we własnym zakresie. Badanie winno odbyć się przed przystąpieniem do szkolenia w zakresie uprawnień do kierowania pojazdami.
- kandydaci oraz kierujący tramwajem, kierowcy pojazdów uprzywilejowanych i przewożących wartości pieniężne są badani również bez skierowań i na koszt własny.
- podobnie rzecz się ma w przypadku kandydatów na instruktorów i egzaminatorów nauki jazdy.
WYMÓG POSIADANIA SKIEROWANIA
- kierowców przedłużających ważność uprawnień. Te osoby są badane na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę; jest on również zobowiązany do pokrycia kosztu tego badania.
- kierowców straży pożarnej, które są wydawane przez wójta/burmistrza/prezydenta miasta
- instruktorów i egzaminatorów nauki jazdy, które są wydawane przez ośrodek prowadzący szkolenie
- osób ubiegających się o przywrócenie uprawnień do kierowania pojazdami cofniętego ze względu na istnienie przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdami, uczestnictwa w wypadku drogowym (niezależnie kto był sprawcą zdarzenia), kierowania pojazdem w stanie nietrzeźwości, w stanie po spożyciu alkoholu lub środka działającego podobne do alkoholu, przekroczeniu liczby 24 punktów karnych oraz gdy w przypadku badania lekarskiego stwierdzono możliwość istnienia poważnych przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdami, które są wydawane przez starostę
- osoby u której w wyniku badania lekarskiego została stwierdzona możliwość istnienia poważnych przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem (art. 82 ust. 1)